Có thể nói, chứng khoán phái sinh là một cái tên đã trở nên quen thuộc với nhiều nhà đầu tư chứng khoán tại Việt Nam. Nếu so sánh với việc đầu tư cổ phiếu chỉ có lời trong chiều tăng và phải chờ T+2 hàng về tài khoản thì phái sinh sẽ đem đến cho bạn những cơ hội hoàn toàn khác. Không chỉ lời trong cả 2 chiều tăng/giảm, tỷ lệ đòn bẩy vượt trội mà còn giao dịch được luôn trong ngày (T+0). Vì vậy, rất nhiều nhà đầu tư tỏ ra hứng thú với thị trường này. Tuy nhiên, chứng khoán phái sinh có bao nhiêu loại trên thị trường Việt Nam? Ngay sau đây hãy cùng urbayer.com tìm hiểu chi tiết nhé!
Mục Lục
Loại 1: Hợp đồng kỳ hạn (Forwards Contract)
Hợp đồng kỳ hạn (forward contract) là một loại chứng khoán phái sinh , trong đó người mua và người bán sẽ thực hiện việc mua hoặc bán một tài sản tại một thời điểm nhất định trong tương lai (forward date) với một mức giá nhất định đã thoả thuận từ hôm nay (forward price).
Hợp đồng kỳ hạn là một loại hợp đồng giao sau, đối lập với hợp đồng giao ngay (spot contract) – với tài sản thường được giao trong vòng 2 ngày kể từ ngày kí kết (T+2). Hợp đồng kỳ hạn có thời điểm giao nhận xa hơn so với T+2.
Chênh lệch giữa giá kỳ hạn và giá giao ngay gọi là khoản thặng dư (forward premium) nếu giá kỳ hạn cao hơn, hoặc khoản chiết khấu (forward discount) nếu giá kỳ hạn thấp hơn.
Người ta có thể sử dụng hợp đồng kỳ hạn để đầu cơ giá cả trong tương lai, nhưng thường thì mục đích của hợp đồng là để tránh việc tài sản bị tác động của rủi ro về giá cả cũng hay lãi suất trong tương lai (hedging).
Loại 2: Hợp đồng tương lai (Futures Contract)
Là dạng hợp đồng kỳ hạn đã được chuẩn hóa, niêm yết và giao dịch; tại thị trường tập trung (Sở Giao dịch ck). Hợp đồng mẫu sẽ do Sở Giao dịch ck xây dựng, niêm yết, giao dịch tập trung tại Sở và được thỏa thuận mua bán thông qua người môi giới (thành viên giao dịch trên thị trường ck phái sinh).
Khi giao dịch hợp đồng tương lai, nhà đầu tư phải nộp ký quỹ vào tài khoản ký quỹ; theo mức quy định của Trung tâm bù trừ thanh toán chứng khoán phái sinh. Nếu hạn mức ký quỹ xuống thấp hơn mức ký quỹ duy trì, nhà đầu tư buộc phải bổ sung; để tăng giá trị ký quỹ về mức tối thiểu ký quỹ ban đầu. Nếu mức ký quỹ cao hơn mức ký quỹ duy trì; nhà đầu tư có thể rút về phần tài sản dư.
Khi giao dịch, giá của hợp đồng tương lai sẽ thay đổi liên tục, tăng/giảm trong ngày.
Loại 3: Hợp đồng quyền chọn (Option Contract)
Là công cụ tài chính dưới dạng hợp đồng cho phép người mua có quyền nhưng không bắt buộc, được mua hay bán một tài sản cơ sở với mức giá đã được ấn định vào trước hoặc đúng ngày đã được xác định trong tương lai.
Loại hợp đồng này được cấu thành bởi: người mua quyền, người bán quyền; tài sản cơ sở, giá thực hiện, ngày đáo hạn và phí mua quyền.
Hợp đồng quyền chọn có thể thực hiện theo 2 kiểu:
- Hợp đồng kiểu Mỹ: Người mua hợp đồng quyền chọn có quyền thực hiện hợp đồng; vào bất kỳ thời điểm nào trước khi hợp đồng hết hạn.
- Hợp đồng kiểu Châu Âu: Người mua hợp đồng quyền chọn chỉ được thực hiện; hợp đồng vào thời điểm hợp đồng hết hạn.
Loại 4: Hợp đồng hoán đổi (Swap Contract)
Hợp đồng hoán đổi trong ck phái sinh là một thỏa thuận pháp lý, trong đó các bên đồng ý thực hiện các khoản thanh toán định kỳ cho nhau hay là đồng ý trao đổi các luồng tiền trong tương lai theo một phương thức đã định sẵn và trong một khoản thời gian xác định trước.
Hợp đồng hoán đổi có hiệu lực từ ngày khởi đầu (còn được gọi là ngày định giá) và chấm dứt vào ngày kết thúc (hay còn gọi là ngày đáo hạn) của hợp đồng.
Tạm kết
Như vậy, chứng khoán phái sinh là một hình thức đầu tư chứng khoán với khả năng rủi ro; được phân tán giúp người đầu tư bảo vệ lợi nhuận và đầu tư lợi nhuận. Tương tự như chứng khoán, chứng khoán phái sinh cũng được chia ra thành; nhiều loại với mỗi loại có những đặc điểm khác nhau. Mỗi loại chứng khoán phái sinh đều có những ưu điểm và nhược điểm khác nhau. Vậy nên, khi đầu tư loại chứng khoán này bạn cần nắm rõ có mấy loại chứng khoán phái sinh.
Trên đây là những thông tin chi tiết về các loại của chứng khoán phái sinh mà chúng tôi chia sẻ đến bạn. Hãy tìm hiểu thật kỹ và đầu tư một cách thật thông minh nhé. Chúc các bạn thành công!
