Vừa qua, cơn bão Ida đã đổ bộ mạnh mẽ đến khu vực Duyên hải Vịnh Mexico của quốc gia Mỹ. Cơn bão đã khiến cho cảng biển và các cơ sở vật chất của nhà xuất khẩu tại Mỹ bị bị hư hỏng nặng nề. Vậy nên, việc xuất khẩu sang hàng hóa sang các quốc gia châu Á trở nên tắc nghẽn và chậm trễ. Sự việc đó đã khiến cho thị trường nông sản châu Á thiếu hụt lương thực, nguyên liệu và tình hình lạm phát giá lương thực của tăng lên rất nhiều. Đặc biệt trong bối cảnh châu Á lại chính là thị trường tiêu thụ đậu tương lớn nhất của Mỹ và điều đó càng làm cho các doanh nghiệp chế biến đậu tương gặp khó khăn.
Mục Lục
Tình trạng thị trường châu Á thiếu hụt nguyên liệu
Cảng biển bị thiệt hại làm “tắc nghẽn” hàng hóa xuất khẩu của Mỹ
Bão Ida gây ảnh hưởng đến việc vận chuyển các nông sản xuất khẩu của nước này. Điều đó có thể làm tắc nghẽn các chuyến hàng đến các cảng ở tây bắc Thái Bình Dương. Thậm chí khiến nhiều nhà máy chế biến ngũ cốc ở Châu Á rơi vào cảnh thiếu nguyên liệu. Các nhà nhập khẩu ngũ cốc và hạt có dầu Châu Á dự báo. Họ sẽ phải đối mặt với việc các chuyến hàng vận chuyển từ các nước xuất khẩu bị chậm trễ ít nhất một tháng sau khi cơn bão Ida, nó đã làm hư hỏng các bến cảng xuất khẩu quan trọng quanh bờ Vịnh Mỹ.
Theo những người trong ngành, nguồn cung những mặt hàng này có thể sẽ tăng. Điều này đã làm trầm trọng thêm tình trạng lạm phát giá lương thực. Đây là vấn đề vốn rất nhạy cảm đối với nhiều người tiêu dùng ở Châu Á. Hiện nay, nhiều nhà nhập khẩu còn rất ít hàng dự trữ bởi họ đã buộc phải lấy nguyên liệu dự trữ ra dùng trong bối cảnh giá cả và nguồn cung sản phẩm cây trồng biến động mạnh. Ngoài ra, việc mua bán, vận chuyển trở nên rất khó khăn. Thậm chí nó còn bị gián đoạn, nguyên nhân liên quan đến Covid-19 và yếu tố thời tiết.
Cơ sở nhà xuất khẩu hư hỏng, nhiều hợp đồng với châu Á bị hủy bỏ
Các nhà nhập khẩu, dẫn đầu là nước mua đậu tương hàng đầu thế giới – Trung Quốc. Nước mua ngô lớn là Nhật Bản. Nhà nhập khẩu lúa mì lớn thứ hai thứ hai thế giới là Indonesia. Các quốc gia đều có khả năng bị ảnh hưởng không nhỏ. Nhất là sau khi các nhà xuất khẩu hàng đầu như Cargill bị thiệt hại về cơ sở bốc xếp ngũ cốc.
“Chúng tôi có những công ty đối tác yêu cầu chuyển thời hạn giao hàng từ tháng 9 sang tháng 10 vì sẽ mất ít nhất một tháng để mọi thứ trở lại gần như bình thường”, lời mà giám đốc kinh doanh của một một công ty quốc tế về điều hành các nhà máy chế biến đậu tương và lúa mì trên khắp Châu Á cho biết. Ông nói thêm rằng: “Cũng có những hợp đồng bị hủy bỏ”. Bão Ida đổ bộ vào bờ biển nước Mỹ tuần trước đã gây thiệt hại cho các cơ sở xuất khẩu của nước này. Đã có nhiều nhà cung cấp báo cáo về mức độ thiệt hại.
Việc xuất khẩu sản phẩm cây trồng từ các điểm trung chuyển ở bờ Vịnh thuộc bang Louisiana, miền nam nước Mỹ, nơi xử lý khoảng 60% tổng xuất khẩu sản phẩm cây trồng của nước này – 7/9 vẫn bị hạn chế nghiêm trọng. Mặc dù Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Mỹ đã mở lại cửa hạ lưu sông Mississippi cho giao thông vận tải vào cuối tuần trước. Trước đó, hoạt động tại cảng đã phải tạm dừng 2 tuần trước, trong và sau cơn bão. Cơ sở hạ tầng cảng biển bị thiệt hại sau bão. Nó đã ảnh hưởng rất lớn đến khối lượng xuất khẩu. Có ít nhất 2 nhà ga lớn chạy tàu bị dừng hoạt động trong nhiều ngày. Nguồn điện cũng không ổn định, có nhiều lúc mất điện.
Sản lượng đậu tương xuất khẩu Mỹ sang châu Á giảm
Các nhà xuất khẩu Mỹ ước tính chỉ vận chuyển được 68.059 tấn đậu tương xuất khẩu trong tuần kết thúc vào 2/9. Nó giảm 82% so với tuần trước đó và thấp hơn 96% so với cùng kỳ năm ngoái. Thông tin từ Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), xuất khẩu ngô trong khoảng thời gian đó là 275.799 tấn. Số lượng thấp hơn 53% so với tuần trước đó và thấp hơn 69% so với cùng kỳ năm trước.
“Người mua sẽ phải chờ đợi hoặc tìm kiếm nguồn thay thế. Điều đó sẽ tranh trường hợp nhà cung cấp tuyên bố Trường hợp bất khả kháng”, một nhà kinh doanh ngũ cốc làm thức ăn chăn nuôi có trụ sở tại Singapore cho biết. Ông đề cập đến một điều khoản chung trong hợp đồng giúp giải phóng cả hai bên. Nó sẽ giúp họ khỏi trách nhiệm hoặc nghĩa vụ khi xảy ra một sự kiện ngoài tầm kiểm soát.
Cho đến nay, châu Á vẫn là thị trường hàng nhập khẩu đậu tương hàng đầu của Mỹ. Mỹ đang thu hoạch đậu tương. Các nhà nhập khẩu thường tiến hành phần lớn nhu cầu mua ngay sau khi đậu tương được thu hoạch. Khi có nguồn cung dồi dào và giá thường giảm. Từ năm 2016 đến năm 2020, châu Á chiếm khoảng 71% tổng xuất khẩu đậu tương của Mỹ. 56% trong số đó được vận chuyển đến người mua châu Á trong khoảng thời gian từ tháng 9 đến tháng 12 của những năm đó. Những thông tin đó theo dữ liệu của USDA.
Tác động của bão Ida đến thị trường nông sản châu Á
Với cố gắng để duy trì dòng chảy thương mại, một số sản phẩm cây trồng dự kiến sẽ được chuyển đến các cảng Tây Bắc Thái Bình Dương. Mặc dù “điều này có thể dẫn đến tắc nghẽn tại các cảng tây bắc Thái Bình Dương. Điều này dự kiến cũng sẽ ảnh hưởng đến xuất khẩu lúa mì”. Đây là lời chia sẻ của một thương nhân của một công ty có trụ sở tại Singapore cho biết.
Bất kỳ sự chậm trễ kéo dài nào trong quá trình khôi phục lượng hàng xuất khẩu của Mỹ. Nó sẽ có tác động trực tiếp đến người mua hàng đầu thế giới. Đặc biệt là Trung Quốc, nơi biên lợi nhuận chế biến đậu tương gần đây đã phục hồi. Nhất là sau đợt lao dốc hồi tháng 6 do lo ngại về nhu cầu từ thịt lợn nước này. “Có thể chúng ta gặp vấn đề về nguồn cung do nhiều yếu tố khác nhau. Nó bao gồm cả ảnh hưởng từ cơn bão”. Đó là lời của một nhà quản lý thuộc một nhà máy nghiền ép đậu tương lớn. Nhà máy này có trụ sở tại Trung Quốc cho biết.